بررسی موسیقی رپ
جمعیت هدف موسیقی رپ» عمدتا نسل جوان و نوجوان است. سوای از مولفهها و ویژگیهای جذاب این نوع موسیقی، آن چه باعث اقبال از رپ» میشود صرف تنوع طلبی و مجالی برای تخلیه انرژی نیست، بلکه جوان امروزی حرفهایی برای گفتن دارد که غالبا از جنس گلایه و درد دل است و لاجرم به دنبال شیوهای برای بیان آنهاست.
با این همه، رپ» هر چه که هست محصولی وارداتی و آن ور آبی است و خواهناخواه چیزهایی با خود آورده و میآورد که باب دل ما نیست و به مذاق فرهنگ ما خوش نمینشیند. پس نگذاریم دیگران با رپ» حرف دل جوان ما را بزند یا تخم حرفهایی را در دلش بکارد که یک وقتهایی شرم و حیا اجازه نمیداد جوان ما بر زبان بیاورد. بیپرده بگویم؛ رپ» عریان و سرکش است. مواظب باشیم.
… و اما رپ» از کجا آمده؟
آهنگ رپ که در دهه ۱۹۶۰ توسط سیاهپوستان آمریکایی در برانکس(واقع در نیویورک) به وجود آمد نوعی سلاح مبارزه جوانان سیاه با تبعیضهای نژادی رایج در آن زمان بود و به همین دلیل بود که به خاطر بیان مشکلات زندگی در گِتوها (جایی برای زندگی مردمی که جزو اقلیت یک شهر به حساب میآیند) به موسیقی گتو نیز شهرت دارد.
گرچه همواره سیاهپوستان را صاحبان موسیقی رپ میدانند اما نمیتوان از نقش آمریکاییهای لاتینی تبار در زنده نگه داشتن این سبک چشمپوشی کرد، زیرا رپ در دنیای امروز از چارچوبی که آن را منحصراً مربوط به سیاهپوستان میساخت خارج شده و به یک شیوه اعتراض برای جوانان جهان تبدیل شده است، در واقع هرجا که جوانها هستند و هرکجا که نیتی وجود دارد رپ هم به عنوان یک شیوه اعتراض که در قالب موسیقی و در دل کلماتی که به سرعت و پشت سر هم پیاده میشوند نهفته است در آن جا حضور دارد. در کل میتوان گفت رپ موسیقی اعتراضی است که کمی چاشنی طنز به آن اضافه شده است.
رپ فارسی هم داریم؟
بله داریم! رپ فارسی به شکلی از موسیقی رپ گفته میشود که به زبان فارسی(و عمدتاً در ایران) خوانده میشود. این سبک موسیقی اگرچه عمدتاً متاثر از سبک رپ غربی است اما تمام ویژگیهای آن را ندارد، و برخی خصوصیات آن در رپ غربی وجود ندارد. رپ فارسی در اواخر دهه ۱۳۷۰ خورشیدی در ایران شکل گرفته و خوانندههای زیادی به طور رسمی و غیررسمی (اصطلاحاً زیر زمینی) در این سبک فعال هستند.
اولین رپر» کیست؟
احتمال داده میشود که آهنگ یک یاری دارم» از بدیعزاده اولین آهنگ رپ ایرانی باشد(با توجه به تنالیته و ساختار کلامی). همچنین در حالی که عدهای معتقدند اولین آلبوم رپ فارسی در ایران توسط شاهکار بینشپژوه با نام اسکناس» با مجوز رسمی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی منتشر شد در خبرها آمده بوده که اولین آلبوم رپ مجوز گرفته است.
این گزارش چه محلی از اعراب دارد؟
تلنگر تهیه این گزارش زمانی زده شد که خبر صدور مجوز برای آلبوم موسیقی رپ کاوه عابدین پس از 10 سال انتظار از دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بیرون آمد و این کم چیزی نیست. بیشتر اظهارنظرهایی که در این گزارش آمدهاند بازخوانی گفتوگوهایی است که پیشتر سرویس فرهنگی و هنری ایسنای خوزستان درباره اهمیت و جایگاه موسیقی رپ» تهیه کرده و انتشار داده بود.
شیر بی یال و دم و اشکم!
یغما گلرویی، شاعر و ترانهسرا، درباره موسیقی رپ و جایگاه آن در اجتماع گفت: موسیقی رپ هیچ وقت در ایران مجاز شمرده نشده است و موسیقی پاپ نیز وقتی مجاز شد به سمت بدی رفت.
او افزود: به نظر من موسیقی رپ بعید است مجاز شود و اگر مجاز شود و مجال فعالیت پیدا کند شیر بی یال و دم و اشکم است. البته شاید نوعی رپ مجاز قلابی بیرون بیاید اما آن دیگر رپ نیست.
نوحهخوانهایی که رپ میخوانند!
همچنین کاظم پوره معتقد است خوانندههای بیصدا رپ میخوانند.
این آهنگساز گفت: صدا و سیما با پخش آهنگها و فیلمهایی با موسیقی رپ عامل اصلی گسترش این نوع موسیقی در کشور است.
پوره اظهار داشت: موسیقی رپ برای اولین بار در آمریکا نواخته شد، ادامه پیدا کرد و پس از آن به جامعه ما، که در تقلید حرف اول را میزند، رسید. این موسیقی مربوط به جامعه ما نیست.
وی ادامه داد: من نوحهخوانهایی نیز دیدهام که رپ میخوانند. اینها باعث تخریب موسیقی میشوند. رپ نوعی از موسیقی است که ملودی ندارد و شبیه متلگویی کودکانه ما است.
این آهنگساز تصریح کرد: خوانندههایی که صدا ندارند رپ میخوانند. این افراد از موسیقی آگاهی ندارند چراکه اگر از موسیقی شناختی داشتهاند جذب این نوع موسیقی نمیشدند. از آن جا که صدا و سیمای خوبی نداریم تا موسیقی را به مردم بشناساند جوانان جذب هر چیزی میشوند.
وی تاکید کرد: به دلیل نبود شناخت کافی از موسیقی، موسیقیهای زیرزمینی رشد میکند و بیشتر آنها از اهواز است. ما موسیقی درستی را به گوش مردم نرساندهایم. معرفی موسیقی سنتی در صدا و سیما باعث گرایش بیشتر علاقهمندان به این نوع میشود.
پوره یادآور شد: رپ نوعی موسیقی است که از غرب گرفته شده و در آن جا نیز از آن به عنوان پیامرسان استفاده میکنند. این موسیقی پیام را بهتر از موسیقیهای دیگر میرساند چون جملات و کلمات بیشتری دارد.
آهنگ یک موزیک ریتمیک و بعضاً غیر ریتمیک می باشد که حاوی اشعاری شاد،غمگین،آرامش بخش،وصف کننده و … است. در ایام قدیم شاعران خود اقدام به سرودن اشعار خود میکردند بدون اینکه از ابزار آلات موسیقی بهره گرفته شود. به مرور زمان و با گسترش تکنولوژی و افزایش هوش بشریت آواهای موسیقی کشف شدند و بر اساس آن ساز های مختلف موسیقیایی مانند سازهای زهی،ساز های ضربه ای و . اختراع شدند. برخی از این سازها هنوز اصالت خود را حفظ نموده و پس از گذشت قرن ها هنوز هم در ساخت آهنگ های مختلف به کار گرفته می شود.
هدف از بیان مطالب فوق آشناسازی جزئی شما با نحوه اختراع ساز ها بود چرا که اساساً اکثر آهنگ ها همراه با ساز هستند و تقریباً هیچ آهنگ بدون ساز نداریم. اما پایه و اساس ساخت یک آهنگ را شعر و ملودی آن تشکیل می دهد یعنی بدون وجود شعر و ملودی مناسب برای آن امکان ساخت و خلق یک آهنگ عملاً ناممکن خواهد بود. البته آهنگ های بی کلام را می توان از این قضیه مستثنا دانست.
شروع ساخت آهنگ با ترانه
برای شروع کار ابتدا باید یک ترانه مناسب و احساسی تهیه نمود،برخی از خوانندگان خود اقدام به نوشتن ترانه میکنند،اما برخی نیز ترجیح می دهند که ترانه های بسیار حرفه ای از افراد ترانه سرا تهیه کنند. متن ترانه ها همانطور که اشاره شد میتواند عاشقانه باشد و یا بیانگر اوضاع و احوال اجتماعی اقتصادی ی روز باشد.
انتخاب ملودی مناسب
فرد خواننده با کمک فرد تنظیم کننده آهنگ،ملودی مناسب را برای این ترانه انتخاب میکند. این مرحله نیز همانند مرحله ترانه سرایی بسیار مهم و حساس است و در صورتی که ملودی از ریتم خوبی برخوردار نباشد و یا حالتی تکراری داشته باشد، قطعاً مخاطبان زیادی را از دست خواهد داد و در نهایت این آهنگ با شکست روبرو خواهد شد.
به نظر من آهنگی مانند همه چی آرومه» دارای ریتم و ملودی خاصی است که به راحتی در ذهن شنونده ثبت شده و طبیعتا و خاطره ساز نیز خواهد شد. انتخاب یک ملودی حرفه ای بستگی به مهارت و قدرت فرد تنظیم کننده و آهنگساز دارد.
ساخت موزیک اولیه
پس از انتخاب ملودی و نوشته شدن نوت های آن توسط فرد تنظیم کننده،نوبت به ضبط قطعات موسیقی و میکس آنها توسط نرم افزارهای آهنگسازی خواهد رسید. نرم افزارهایی مانند کیوبیس و اف ال استودیو در این زمینه بسیار حرفهای عمل میکنند و اکثر آهنگسازان و تنظیم کنندگان از این نرم افزار بهره می برند.
یک آهنگ معمولاً دارای ریتم است،بنابراین اولین جز اهنگ ریتم مناسب آن خواهد بود که دارای سرعت یا همان تمپوی خاصی است که توسط تنظیم کننده انجام می شود.
دومین جز یک آهنگ اکورد آن است که به عنوان پایه آهنگ عمل می کند و تاثیر زیادی در زیبا شدن آهنگ خواهد داشت،معمولا برای ساخت آکورد از سازهایی مانند گیتار و پیانو استفاده می شود.
آرپژ نیز در قسمتی از آهنگ به کار رفته میشود،معمولا در قسمتی از اهنگ که خواننده در حال خواندن است آرپژ گیتار یا پیانو نواخته می شود.
و در نهایت جز بعدی آهنگ را ملودی آن تشکیل می دهد که توسط سازهایی مانند ویولون، فلوت، گیتار، پیانو، ساز ترکی،کمانچه، سنتور و …. اجرا می شود همزمان با آن ریتم و اکورد نیز بر زیبایی آهنگ می افزاید.
ضبط صدای خواننده
البته قبل از اینکه گام های موسیقی اجرا و ضبط شوند،باید آنها را با تیون صدای خواننده تنظیم نمود که این قسمت نیز بر عهده تنظیم کننده می باشد. پس باید قبل از آهنگسازی از خواننده خواست تا قطعه ای از ترانه را بسراید و با صدای ضبط شده آن اقدام به تشخیص گام های موسیقی نمود.
به هر حال پس از انجام آهنگسازی و تموم شدن کار آهنگ،نوبت ضبط صدای خواننده خواهد رسید. در این هنگام خواننده به اتاق مخصوصی خواهد رفت که دارای سوراخ های زیادی در دیوارها می باشد که امکان پژواک صدای خواننده عملاً وجود ندارد.
خواننده یک هدست را بر روی گوش خود قرار داده و همگام با تیون و ریتم آهنگ اقدام به خواندن شعر خواهد بود،شاید در قسمت یزد ضبط سرعت خوانندگی فرد بیشتر شود و یا کاسته شود و یا اینکه از گام خارج شده و به صورت فالش اجرا شود. بنابراین لازم است که تنظیم کننده در استریو حاضر باشد و بر لحظه به لحظه ای ضبط صدای خواننده نظارت داشته باشد.
مرحله نهایی آن سازی میکس و مسترینگ
پس از ضبط شدن صدای خواننده،فرد تنظیم کننده اقدام به ترکیب صدای خواننده با آهنگ خواهد نمود،تمامی نویز های مربوط به صدای خواننده گرفته خواهد شد و با انجام فیلتر های مربوطه و تغییر اکولایزر صدا اقدام به ترکیب آن با آهنگ به بهترین شکل ممکن خواهد نمود.
بعد از انجام شدن تمامی این مراحل شما میتوانین برای پخش موسیقی خود روی لینک پایین کلیک کنین و از سایت گیسو موزیک برای پخش آهنگ خود کمک بگیرین.
منبع :